Геноцид карпаторусских москвофилов – замолчанная трагедия ХХ века - страница 63

Шрифт
Интервал

стр.

В брошюре указано, что австрийцами арестовано не менее 350 русских священников, из чего в самом Талергофе интернировано 300.

Co psal cesky tisk o resi poslanse Stribrneho. «Nedelni list», Praha, 1937, Nr.163.

Daszynski Ignasy.-Pamittniki. T. И. Krakow,1 926 348 str. Str. 200 «Cesarz bul juz czlowiekieni zgrzybialym (mial 85 lat) i tracil wplyw z kazdym dniem. A naezelna komenda armij austro-wegierskiej od wrzesnia (1914) stawala sie coraz bardziej nieroezytalna wobee ciezkich klesk na polu bitew we wschodniej Galieji i w Serbji i wietrzy-la w najglupszy i najnikczemniejzzy sposob «zdrade dokola! Juz wow-czas rozpoczely sie straszliwe wieszania chlopow, ksiezy rusinskich, zydow «za wskazywanie drogi Moskalom. Najniewinniejzzych ludzi wieszano bez sadu dziesiatkami na drzewach przydroznych. Setki pro-cesow najdzikszych wytaezano roznym nieszczesliwcom. Odznaczali sie pray tem i andytorowie Polacy, jak n. p niejaki Zagorski, adwokat ze Lwowa, dzisiaj podpora miejscowa «narodowego» obozu. Wyroki smierci padaly jak grad. Kleski szly zakleskami, a Polakow i Rusinow winiono o to, ze nedznicy austrjaccy na posterunkach generalskich przegrywali bitwy!.. Niewiele narazie tych wszystkich okropnosci dochodzilo do naszych uszu.» (Vide str. 205, 206, 268–269).

Dlugosz Wladyslaw.-Mowa wygloszona dnia 14 grudnia 1917 r. W komisji wojskowej delegacji austrjackiej. Krakow, 1918.

(Vide Lasocki, str. 90). «Lezy prezedemna rozkaz krajowej komendy zandarmerji Nr. 5, Exhibit Nr. 403 Res. Do wszystkich komendo, odd-zialow i posterunkow zandarmerij, w ktorym komendant zandarmer-ij, podpulkovnik Naganer, wzywa, zandarmow po raz ostatni, ady sie ocneli ze slabosei, uwolnili od skrupulow prawnych i najsurowsza bezwzglednoscia wystepowali przceiw kazdemu podejrzanemu. Ta sama komenda zandarmerji w rozkazie datowanym Lwow, 20 sierpnia 1914, Exhibit Nr. 68 Res. Nakazuje zandarmom, aby podejrzanych o zdrade nie odstawiali do sadow wojskowych, ale aby po krotkiem prezesluhaniu ich i swiadkow i po krotkim protokole w krotkiej drodze podejrzanych rozstrzeliwali. Rozkaz tejze komendi zne brzmienie: «Na rodstawie wydanego rozkazy z 16 sierpnia1914r. Nr. 403 Res. Nalezy wobee wroga kazdego podejrzanego o zdrade w krotkiej drodze zgladzie ze swiata». (Ibid. str. 91). «Jak dlugo ludnose naszego kraju znajdowala sie w tej strasznej opresij, jak dlugo zandarmi mieli u nas prawo decydowae o smierci obywateli, widae z faktu, ze dopiero dnia 7 styeznia 1916r., krajowa komtnda zandarmerji uznala za wskazane wydae nastepujacy rozkaz: «Zawiadomie wszystkie posterunki, ze karae smitrsia bez sadu nie wolno. Uzycie broni doz-wolone tylko wedle 19 ustawy i 65 instrukcji sluzbowej».(Ibid.)

«Dziennik Ludowy». Lwow, 1924, NrNr. 287, 288, 290, 291,292. (Dr. Stanislaw Zagorski).

Едина незнайна Голгота на русския народ в източна Галицiя — Талергоф. «Славянски Глас», София, 1934, кн.2.

Fida Adolf. -Tragedia Thalerhofu. W 20-ta rocznice powstania «obozu smierci». «Gazeta Poranna», Lwow, 1934, Nr. 10 672.

Filar Wladyslaw dr. -Wspomnienia wojenne niewojujacego Stryj w sierpniu 1914. «Gazeta Poranna»,1934? Nr.10743, 10744, 10745 i nast.

«Grazer Tagblatt», Graz, 7.IX. 1914.

Grzedzielski W1. -Przemysl im Weltkriege. (Dr. Mieczyslaw Orlowiez, Illustrierter Fuhrer durch Przemysl und Uragebung, Ltvbtrg, 1917, S.88-107).

Гашек Я. -Похождения бравого солдата Швейка во время мировой войны. Пер. с чеш. П. Богатырева. М., Гослитиздат, 1956, 751 стр. (В этой едкой сатире на австро-венгерскую военщину имеются тоже интересные эпизоды о полевых судах, вешании людей за руссофильство, о концентрационных лагерях и проч.).

Navelka F.J. -Zapisky z vyhnanstvi. Praha, 1920.

Navelka F.J. -На италья^кия позиции и обратно. Воспоминания из всемирной войны. Прага, 1925. 76 стр. с илл. (На чешском языке). (Эта книга, как и остальные печатные памятники проф. Гавелки («Записки из изгнания», «Дети-мученики» и др.) об ужасах в австро-венгерских лагерях Талергофа, Геленсдорфа и пр. Содержит много рефлексий на довоенное время и на новые переживания во время войны — она бросает луч света на ужасное положение славянских народов под игом Австрии, а особенности на положение русских и чехов. См. «Русский Голос»,1925,№ 122).


стр.

Похожие книги